Hij vindt niet dat de wetenschap veel te zeggen heeft over hoe wij ons dagelijks moeten leven, want wetenschap is descriptief niet prescriptief (een interessante gedachte waar we in de toekomst op terug gaan komen), maar geeft desondanks 10 korte overwegingen over ons dagelijks leven mee. Hieronder vind je 5 van de 10 overwegingen die Sean Carroll meegeeft (die gelukkig iets begrijpbaarder zijn dan kwantumverstrengeling):
Verlangen is ingebouwd in het leven.
Stel je voor dat je perfecte stilte probeert te bereiken. Sluit je ogen, vertraag je lichamelijke ritmes en laat je geest tot rust komen. Hoewel sommigen dichtbij komen, kan niemand ooit echt helemaal bewegingsloos zijn. Je zult altijd ademen; je hart zal pompen; miljarden ATP-moleculen worden in je gesynthetiseerd en worden vervolgens gebruikt om onzichtbare processen in je lichaam aan te drijven. Er is geen volmaakte stilte aan deze kant van het graf (en zelfs daarna niet, hoewel we misschien een beetje poëtische vrijheid mogen hebben). Het leven wordt gekenmerkt door beweging en verandering en deze kenmerken manifesteren zich in de mens als vormen van verlangens. Vanuit onze evolutionaire oorsprong hebben we dingen die we willen en waar we van genieten of die we willen ontwijken. Het zijn verlangens die ons vormen en ervoor zorgen dat we om onszelf en anderen geven.
We kunnen altijd beter.
Begrip ontwikkelt zich door het maken van fouten. We kunnen van onze feilbaarheid een deugd maken door ons falen te erkennen en te koesteren en door te blijven proberen om het elke keer beter te doen. Vooruitgang komt niet voort uit spontane nieuwe ontdekkingen in een denkbeeldige moraalwetenschap, maar uit uitproberen en eerlijk zijn tegen onszelf. Vooruitgang komt wanneer we onze manier van doen en denken goed onder de loep durven te nemen. Een beter mens worden, is hard werken, maar door onze vooroordelen te doorgronden en open te staan voor nieuwe ideeën ontstaat ons vermogen om vooruitgang te boeken.
Er is geen natuurlijke manier om te zijn.
Er is geen simplistisch zelf en er is geen kleine homunculus in de hersenen die ons aanstuurt op basis van heldere regels. Wij zijn nu eenmaal het eindproduct van een kakofonie van concurrerende impulsen en dat zijn andere mensen ook. Omdat we deel uitmaken van de natuur, kan het verleidelijk zijn om ‘natuurlijk zijn’ te waarderen. We proberen te ontdekken wat ons als individuen authentiek maakt en hoe dat anders is dan de authenticiteit van anderen. We willen dus graag natuurlijker en authentieker zijn dan we waren. Dat is achterlijk: we kunnen niet anders dan natuurlijk zijn, omdat we onvermijdelijk deel uitmaken van de natuur. Maar de natuur leidt ons niet, stelt geen regels en biedt zelfs geen voorbeelden van goed gedrag. De natuur is een soort puinhoop. We kunnen erdoor geïnspireerd worden en er af en toe door geschokt worden, maar de natuur is gewoon. Niets meer, niets minder.
Geluk is niet alles.
Denk aan Socrates, Jezus, Gandhi, Nelson Mandela of aan Michelangelo, Beethoven en Virginia Woolf. Is ‘gelukkig’ het eerste woord dat in je opkomt? Misschien waren ze wel gelukkig van tijd tot tijd, maar het is niet wat we van hen onthouden hebben. Wanneer we de nadruk van het leven leggen op geluk vergeten we dat het leven geen vaste staat van zijn kent; het wordt juist bepaald door activiteit en beweging. Een constante staat van geluk kan niet bestaan aangezien verandering de essentie van het leven is. Maakt het aan het eind van je leven uit of je de grootste tijd van het leven gelukkig was? Of gaat het om de betekenis die je aan je leven hebt gegeven?
Onderzoek je motivaties. Inzicht geeft grip.
De gemiddelde persoon denkt dat ze bovengemiddeld is; we hebben de neiging om veel optimistischer te zijn over toekomstige gebeurtenissen dan dat onze ervaringen uit het verleden zouden rechtvaardigen. Het maakt deel uit van onze standaard verzameling van cognitieve vooroordelen. Het effect is reëel: het lijdt weinig twijfel dat bepaalde illusies ons gelukkiger maken. Hoewel het hebben van dergelijke illusies ons misschien gelukkiger maakt, zoeken maar heel weinig mensen bewust naar valse overtuigingen. Als we denken dat we beter zijn dan gemiddeld is dat niet omdat we tegen onszelf zeggen: “Ik ga mezelf beter vinden dan ik ben omdat ik me er beter door zal voelen.” Het is omdat we dat echt denken. Het punt is dat de dingen goed krijgen – eerlijk zijn tegen onszelf en anderen, de wereld recht in de ogen kijken – dat gebeurt niet zomaar. Het vereist inspanning. Wanneer we willen dat iets waar is, wanneer een overtuiging ons gelukkig maakt, is dat precies wanneer we vragen moeten gaan stellen over onze motivaties. Illusies kunnen aangenaam zijn, maar de beloningen van de waarheid zijn veel groter.
*Zie ook zijn concept Poetisch Naturalisme over hoe we fundamentele wetenschappelijke waarheden kunnen combineren met ons meer subjectieve verklaringen van ons eigen zijn.
